Bize Ulaşın
İzinsiz fotoğraf çekmek, bir kişinin rızası olmadan fotoğrafını çekme eylemidir. Bu durum, kişinin özel hayatına müdahale anlamına gelir ve Türk hukuku çerçevesinde suç teşkil edebilir. İzinsiz fotoğraf çekimi, özellikle kişinin izni olmaksızın fotoğrafın çekilmesi, kaydedilmesi veya paylaşılması gibi durumlarda hukuki ve cezai sonuçlar doğurabilir.
İzinsiz fotoğraf çekmek, hem kişilik haklarının ihlali anlamına gelir hem de Türk hukuku kapsamında ciddi hukuki sonuçlar doğurabilir. Günümüzde akıllı telefonların yaygınlaşmasıyla birlikte, bireylerin fotoğraflarının rızaları olmaksızın çekilmesi ve paylaşılması gibi durumlarla sıkça karşılaşılmaktadır. Bu durum, bireylerin özel hayatlarının korunması açısından hukuki koruma mekanizmalarını daha da önemli hale getirmiştir.

İzinsiz Fotoğraf Çekmek
İzinsiz fotoğraf çekmek, Türk Ceza Kanunu’nda (TCK) “Özel Hayata ve Hayatın Gizli Alanına Karşı Suçlar” başlığı altında yer alan 132-137. maddeler arasında düzenlenmiştir. İzinsiz fotoğraf çekmek, özel hayatın gizliliğini ihlal suçu olarak değerlendirilmekte olup, suçun işleniş biçimine bağlı olarak kişisel verilerin hukuka aykırı olarak kaydedilmesi suçunu da oluşturabilir. Hayatın gizli alanına karşı suçlar aşağıdaki gibidir.
- Haberleşmenin Gizliliğini İhlal (TCK 132. madde)
- Kişiler Arasındaki Konuşmaların Dinlenmesi ve Kayda Alınması (TCK 133. madde)
- Özel Hayatın Gizliliğini İhlal (TCK 134. madde)
- Kişisel Verilerin Hukuka Aykırı Olarak Kaydedilmesi (TCK 135. madde)
- Kişisel Verilerin Hukuka Aykırı Olarak Paylaşılması (TCK 136. madde)
Özel Hayat Nedir ?
Özel hayat, bir bireyin kamusal alanın dışında kalan, sadece kendisinin ve seçtiği kişilerin erişimine açık olan kişisel yaşam alanıdır. Bu alan, bireyin ailevi, duygusal, cinsel, sosyal ve manevi yaşamını kapsar. Özel hayat, kişilerin kendi kimliklerini ve kişiliklerini serbestçe geliştirebileceği, dış müdahalelerden korunmuş bir alandır.
Türk hukukunda ve uluslararası insan hakları düzenlemelerinde özel hayatın korunması temel bir hak olarak kabul edilir. Örneğin, Türkiye’de Anayasa’nın 20. maddesi, özel hayatın gizliliğini güvence altına alır ve herkesin, özel hayatına ve aile hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkına sahip olduğunu belirtir. Bu hakkın ihlali durumunda, hukuki ve cezai yollarla korunma sağlanır.
Özel hayatın kapsamına giren unsurlar şunlar olabilir:
- Kişisel ilişkiler ve aile hayatı
- Ev içi yaşam ve konutun dokunulmazlığı
- İletişim özgürlüğü (telefon, e-posta, mesajlaşma gibi)
- Fiziksel ve zihinsel bütünlük
- Özel görüntülerin ve bilgilerin korunması
Özel hayatın korunması, bireylerin mahremiyetinin, onurunun ve özgürlüğünün güvence altına alınması açısından büyük önem taşımaktadır.
İzinsiz Fotoğraf Çekmek Cezası
İzinsiz fotoğraf çekmek cezası, Türk Ceza Kanunu’nun 134. maddesi kapsamında düzenlenmiştir. Bu maddeye göre,
(1) Kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal eden kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Gizliliğin görüntü veya seslerin kayda alınması suretiyle ihlal edilmesi halinde, verilecek ceza bir kat artırılır.
(2) Kişilerin özel hayatına ilişkin görüntü veya sesleri hukuka aykırı olarak ifşa eden kimse iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İfşa edilen bu verilerin basın ve yayın yoluyla yayınlanması halinde de aynı cezaya hükmolunur.
İzinsiz Fotoğraf Çekmek Beraat (Cezasızlık) Hali
Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (CMK) 217/2. maddesi, suçun hukuka uygun bir şekilde elde edilmiş her türlü delille ispat edilebileceğini düzenler. Ancak, kanuna aykırı olarak elde edilen delillerin kabul edilmeyeceği ve hükme esas alınmayacağı belirtilmiştir. Bu kuralın istisnaları da mevcuttur. İzinsiz fotoğraf çekmek ve hayatın gizli alanına karşı suçlar kapsamında, ses ve görüntü kaydı alma, kişisel verileri işleme veya paylaşma gibi eylemler bazı durumlarda cezasızlık hali, yani beraat sebebi sayılabilir. Bu istisnai durumlar aşağıda belirtilmiştir:
- Kişinin bir daha kanıt elde etme olanağının bulunmaması
- Kanıtların kaybolması ve bir daha elde edilememesi riski
- Ani gelişen durumlar& Kişinin kendine karşı saldırıda bulunulması
- Aile birliğine yönelen, onurunu zedeleyen, haksız bir saldırıyı önlemek için
- Başka bir delille olayı ispat etmenin mümkün olmaması
İzinsiz Ses Kaydı Almak
İzinsiz ses kaydı almak, Türk Ceza Kanunu’nun 133. maddesi kapsamında, kişilerin konuşmalarını dinleme ve kayda alma suçunu oluşturur. Ancak, somut olayın özelliklerine göre, bu eylem aynı zamanda özel hayatın gizliliğini ihlal suçu olarak da değerlendirilebilir. Bu durumda hakkınızda iddianame düzenlenebilir. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, kayda alınan konuşmanın “aleni” olmayan bir konuşma olup olmadığıdır.
Örneğin, bir siyasetçinin kamuya açık bir alanda veya bir öğretim görevlisinin ders sırasında kürsüde yaptığı konuşmayı kaydetmek bu suçu oluşturmaz, çünkü bu tür konuşmalar aleni kabul edilir.
Bu suçun maddi unsuru, yani fiil, sesin izinsiz olarak kayda alınmasıdır. Eğer bu kayıtlar başkalarıyla paylaşılırsa, suçun nitelikli hali söz konusu olur. Bu durumda, suçun cezası 2 ila 5 yıl hapis ve 4.000 güne kadar adli para cezası olarak belirlenir. Bu, izinsiz olarak yapılan kayıtların ciddiyetini artırır ve daha ağır yaptırımlarla karşılaşılmasına neden olabilir.
İnstagramda Başkasının Fotoğrafını Paylaşma
Instagram’da başkasının fotoğrafını paylaşmak, Türk Ceza Kanunu’nun 136. maddesi kapsamında özel hayatın gizliliğini ihlal veya kişisel verilerin hukuka aykırı olarak ele geçirilmesi ve yayılması suçlarını oluşturabilir. Ancak bu durum, paylaşılan fotoğrafın niteliğine ve fotoğraf sahibinin bu fotoğrafı alenileştirip alenileştirmediğine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Eğer fotoğraf, fotoğraf sahibi tarafından halka açık bir yerde paylaşılmışsa veya özel hayatla ilgili bir unsur taşımıyorsa, bu durum suç teşkil etmeyebilir.
Instagram’da başkasının fotoğrafını paylaşmanın hukuki boyutunda kilit nokta, paylaşılan verinin mağdurun başkaları tarafından görülmesini veya bilinmesini istemediği, özel hayatına dair bir veri olup olmadığıdır. Bu, Yargıtay 2022/4090 E. sayılı kararıyla da vurgulanmıştır.
Yargıtay 12. Ceza Dairesi’nin 2018/1722 E. sayılı kararında, sanığın katılan ile yaptığı mesajlaşmaları katılanın rızası dışında başka bir kişiye vermesi durumunda, aleniyet unsurunun gerçekleşmesi nedeniyle haberleşmenin gizliliğini ihlal suçu oluşmayacağına hükmedilmiştir. Aynı karar, eğer mesaj içerikleri günlük hayata ilişkin olup özel hayat kapsamında değerlendirilemeyecek nitelikteyse, bu durumda özel hayatın gizliliğini ihlal suçunun da söz konusu olamayacağını belirtmiştir. Ayrıca, sanığın basın özgürlüğü kapsamında kalan ve suç oluşturmayan eylemleri nedeniyle mahkûm edilmemesi gerektiği vurgulanmış ve beraat kararı verilmesi gerektiği ifade edilmiştir.
Bu bağlamda, Instagram gibi sosyal medya platformlarında paylaşılan içeriklerin hukuki değerlendirmesi, içeriklerin niteliğine ve paylaşıldığı bağlama bağlı olarak değişebilir. Özel hayata dair olmayan, alenileşmiş fotoğrafların paylaşılması genellikle suç teşkil etmezken, kişisel verileri içeren özel fotoğrafların izinsiz paylaşımı ciddi hukuki sonuçlar doğurabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
İzinsiz Fotoğraf Çekmek Suç mu?
Evet, izinsiz fotoğraf çekmek Türk Ceza Kanunu kapsamında suçtur. Özellikle TCK’nın 134. maddesi, bir kişinin rızası olmadan fotoğrafının çekilmesini özel hayatın gizliliğini ihlal olarak değerlendirir. Bu durum, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılabilir. Ayrıca, fotoğrafın paylaşılması durumunda ceza artırılabilir.
İzinsiz Fotoğraf Çekmenin Cezası Nedir ?
İzinsiz fotoğraf çekmek cezası, TCK’nın 134. maddesine göre 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasıdır. Eğer çekilen fotoğraf izinsiz olarak paylaşılırsa, bu ceza yarı oranında artırılır. Ayrıca, bu eylem kişisel verilerin hukuka aykırı olarak kaydedilmesi suçunu da oluşturabilir, bu durumda da 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası öngörülür.
Birinin Fotoğrafını İzinsiz Çekmek Suç Mu ?
Evet, bir kişinin fotoğrafını izinsiz çekmek suçtur. Türk Ceza Kanunu’na göre, bu eylem özel hayatın gizliliğini ihlal suçunu oluşturur ve cezası hapis cezasıdır. Ayrıca, çekilen fotoğrafın izinsiz kaydedilmesi veya paylaşılması da suç kapsamına girer.
İzinsiz Fotoğraf Çekilirse Ne Yapılmalı ?
Eğer izinsiz fotoğrafınız çekildiyse, bu durumu yetkililere bildirerek hukuki süreç başlatabilirsiniz. Öncelikle, izinsiz çekilen fotoğrafın paylaşılmasını engellemek için ihtiyati tedbir talebinde bulunabilir ve ardından suç duyurusunda bulunarak cezai süreci başlatabilirsiniz.
İzinsiz Fotoğraf Çekmek Yasal Mı ?
Hayır, izinsiz fotoğraf çekmek yasal değildir. Türk Ceza Kanunu’na göre, bir kişinin rızası olmadan fotoğrafının çekilmesi özel hayatın gizliliğini ihlal eder ve bu eylem suç sayılır. Hukuki ve cezai yaptırımları vardır.
Ücretli danışmanlık veya avukatlık hizmeti almak için Giyici Hukuk Bürosu ile iletişim kurabilirsiniz.
Avukat Gökhan GİYİCİ
GİYİCİ HUKUK & DANIŞMANLIK BÜROSU